Bài viết chia sẻ về một số nguyên nhân gây ra lỗi trên biến tần kèm cách khắc phục và thao tác reset lỗi.

Nguyên nhân- cách khắc phục và reset lỗi biến tần

Nguyên nhân lỗi trên biến tần

• Biến tần là một dạng thiết bị điện tử công suất nên môi trường lắp đặt ảnh hưởng rất lớn đến sự hoạt động của loại thiết bị này. Đặc biệt đối với khí hậu Việt Nam là nóng ẩm và môi trường nhà xưởng thường có nhiệt độ cao và nhiều bụi bẩn nên nếu không có phương án lắp đặt trong tủ kín hoặc phòng lạnh thì sẽ dễ bị hư hỏng. Theo thống kê của abientan từ những thiết bị hư hỏng thì 80-90% nguyên nhân là do bị quá nhiều bụi và ẩm dẫn tới phóng điện giữa các chân linh kiện.

Ví dụ: máy dệt kim tròn có điều kiện môi trường rất nhiều bụi bẩn trong quá trình sản xuất kèm theo nhiệt độ xưởng rất cao nên dẫn tới biến tần lỗi rất nhiều.

• Do sự chủ quan của vận hành, khi xuất hiện cảnh báo lỗi mà cố tình reset lỗi để chạy sẽ khiến cho tình trạng hư hỏng trở nên nghiêm trọng. Do đấu dây hoặc cài đặt thông số không đúng dẫn tới lỗi.

Ví dụ như động cơ chưa mở thắng mà đã cho biến tần xuất điện áp ra cho motor.

• Đối với ngành này thì câu châm ngôn: ” tiền nào của nấy” vẫn nghiệm rất đúng. Những loại biến tần giá siêu rẻ, thấp hơn từ 30-60% so với một số loại tương đương, nên dẫn tới nguồn linh kiện sử dụng bên trong không đúng công suất hoặc là hàng kém chất lượng. Khi mua loại này về sử dụng chỉ khoảng vài tháng là sẽ xảy ra tình trạng lỗi, hư hỏng.

Ví dụ như một số dòng biến tần của Trung Quốc công suất 5.5kW 380v chỉ có giá từ 2-3tr thì đây là dòng chất lượng thấp chỉ thích hợp chạy trong thời gian ngắn nếu chạy nhiều và liên tục thì sẽ bị nổ thường xuyên.

• Có trường hợp người sử dụng sau khi thay thế vài lần biến tần vào đúng vị trí đó đều hư hỏng lỗi sau một thời gian ngắn. Một là người sử dụng không cung cấp đầy đủ thông tin và hiện trạng thiết bị cũ bị hư hỏng như thế nào cho nhà cung cấp để họ có phương án khắc phục và thay thế hiệu quả hơn. Cũng có thể lỗi này xuất phát từ đơn vị bán biến tần có năng lực yếu không có kinh nghiệm nên không thể khắc phục triệt để nguyên nhân gây hư hỏng lỗi cho biến tần.

Ví dụ như có trường hợp bên mình đã gặp qua trong 1 tháng cùng 1 tủ điện mà bị nổ biến tần tới 3 lần, sau này mới phát hiện ra nguyên nhân là do lưới điện ở đây có vấn đề nên sau khi khắc phục sau thì nhà máy đã hoạt động ổn định.

• Chọn sai đặc tính kỹ thuật cũng khiến cho tỷ lệ lỗi cao. Mỗi loại sẽ có đặc tính hoạt động cho từng ứng dụng tải hay môi trường khác nhau.

Ví dụ như một số dòng tải nhẹ chuyên chạy cho bơm quạt mà lại gắn cho tải nâng hạ( tải rất nặng) thì đương nhiên dẫn tới độ bền sẽ rất thấp. Một số trường hợp khác sử dụng biến tần công suất quá nhỏ hoặc sát tải cũng làm cho độ bền rất thấp.

Khắc phục biến tần lỗi

• Nhanh chóng tắt hết nguồn động lực và điều khiển.

=> Cố gắng kiểm tra xem các cầu đấu nối dây điện có dấu hiệu gì bất thường hay không ? Nếu biết cách đo đạc diode ngõ vào và igbt ngõ ra thì có thể dùng đồng hồ đo mạch để kiểm tra xem biến tần cho bị chạm chập gì bên trong hay không ?

• Đối với một số lỗi liên quan tới quá tải, quá dòng thì việc cần thiết lúc này là các bạn hãy kiểm tra lại thử động cơ có bị vấn đề gì không ? có bị kẹt hay quá tải không.

=> Đối với một số trường hợp lỗi quá tải, quá dòng bị báo liên tục mà gây ra hư hỏng cho biến tần thì thường sẽ bị nhà sản xuất biến tần từ chối bảo hành. Vì vậy các bạn hãy hết sức lưu ý trường hợp này.

• Cho motor chạy không tải, tức là lúc này tháo dây cua ra hay nhông xích ra khỏi động cơ. Nếu vẫn chạy bình thường thì  kiểm tra lại tải. Còn nếu vẫn lỗi thì hãy tiến hành bước tiếp theo.
• Tháo dây động cơ khỏi biến tần. Nếu không bị lỗi thì phải đo đạc lại động cơ, bằng cách đo điện trở 3 pha có đều nhau hay không, đo chạm đất. Nếu tháo dây motor mà vẫn bị lỗi thì chuyển sang bước dưới đây.
• Khả năng bị hư hỏng phần cứng hoặc lỗi cài đặt. Tra cứu lỗi trong tài liệu xem thử lỗi đó là lỗi gì để có hướng khắc phục nhanh hơn.
• Có một số trường hợp, biến tần bị lỗi do bụi bẩn bám quá nhiều vào một số linh kiện làm cho các đầu nối, tiếp điểm bên trong  tiếp xúc dẫn điện không tốt, nên tính hành vệ sinh bằng cách xịt khí và hút bụi.

Reset lỗi trên biến tần

=> Lưu ý bài viết này đề cập tới việc reset lỗi chứ không phải reset về mặc định nhà sản xuất.

Những lỗi có thể reset được như: quá tải, quá điện áp, quá dòng trong lúc chạy hoặc do phần mềm. Còn đối với lỗi bị hư phần cứng như là hư bo khiển, hư nguồn, hư công suất, cảm biến, ngõ vào thì không thể reset lỗi được.

Cách reset:

• Tắt nguồn biến tần sau đó mở lại lên. Lưu ý phải để cho biến tần tắt hoàn toàn, vì một số loại công suất lớn có tụ lưu điện nên thời gian xả rất lâu.
• Dùng phím reset lỗi trên màn hình.
• Dùng nút nhấn để reset lỗi( phải cài đặt tính năng reset lỗi). Như hình phía trên là chân reset lỗi của biến tần Yaskawa A1000.